اولویت‌بندی توان توسعه گردشگری در مناطق کویری و بیابانی مطالعه موردی: استان کرمان

استان کرمان از جمعیت بالای جوان، وسعت قابل‌توجه و زمین‌های حاصلخیز به‌ویژه در حوزه جنوبی، منابع زیرزمینی غنی و ارزشمند و قابلیت‌ها و جاذبه‌های متنوع گردشگری (طبیعی و انسانی) برخوردار می‌باشد. بااین‌وجود، معضلات متعدد اجتماعی– فرهنگی، اقتصادی و کالبدی- فضایی و توسعه ناپایدار (به‌خصوص در مناطق کویری و بیابانی) به‌عنوان چالشی اساسی فراروی مدیران و برنامه‌ریزان ملی، منطقه‌ای و محلی می‌باشد. این پژوهش با توجه به ماهیت آن، از نوع کاربردی است. روش پژوهش به‌صورت اکتشافی و توصیفی - تحلیلی است. برای گردآوری داده‌های موردنیاز از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. در پژوهش حاضر، برای نخستین بار، به‌منظور اولویت‌بندی و پهنه‌بندی منطقه موردمطالعه (استان کرمان) ازنظر توان توریسم، از پیاده‌سازی مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور (Vikor) در محیط GIS استفاده‌شده است. کارایی بسیار بالای مدل ویکور نسبت به مدل‌های پیشین (تاپسیس، و ...) در کسب نتایج با کمترین خطا و درنهایت قابلیت به‌کارگیری این نتایج در تصمیم‌گیری‌های نهایی توسط مدیران باعث انتخاب مدل مزبور گردیده است. نتایج حاصله از بررسی خروجی نهایی مدل ویکور حاصل از تلفیق و تحلیل لایه‌های مختلف اطلاعاتی نشان می‌دهد که شهرستان‌های کرمان، بم، جیرفت، سیرجان و رفسنجان به دلیل داشتن جاذبه‌های انسانی- فرهنگی و طبیعی گوناگون از توان بالاتری نسبت به سایر مناطق استان برخوردار هستند. همچنین، مناطق محروم‌تر و کمتر توسعه‌یافته استان مانند: فهرج، ریگان، رودبار جنوب، قلعه‌گنج، منوجان، کهنوج و ...، که با محدودیت‌های طبیعی و همچنین چالش‌های انسانی مواجه هستند؛ با توجه به وجود جاذبه‌های طبیعی و جاذبه‌های انسانی- فرهنگی مناطق مستعدی جهت توسعه انواع توریسم (طبیعت‌گردی، فرهنگی، قومی، روستایی، ورزشی، سلامت، رویداد، برای دیدار بستگان، کشاورزی، نیاشناسی، فروشگاه کتاب، و ...) می‌باشند.